مواجهه مطبوعات ایران و عربستان در بازنمایی منا: فاجعه یا حادثه؟

نویسندگان

سیدعلی اصغر سلطانی

دانشیار دانشگاه باقرالعلوم(ع) مهدی مقدسی نیا

استادیار دانشگاه قم

چکیده

در فاجعه منای سال 1394 که یکی از خون بارترین وقایع تاریخ حج در مکه بود، جمعاً 464 نفر ایرانی به شهادت رسیدند. این تلفات جانی که به دلیل سقوط جرثقیل در محوطه مسجدالحرام و ازدحام جمعیت در رمی جمرات در منا رخ داد، به سرعت در مطبوعات جهان و جهان اسلام بازتاب یافت و به جنگ رسانه ای شدیدی میان رسانه های عربستان سعودی و ایران انجامید و در نهایت موجب کاهش شدید روابط دیپلماتیک بین دو کشور گردید. این پژوهش معطوف به این جنگ رسانه ای است و مسئله اصلی آن این است که: بازنمایی این وقایع در رسانه های این دو کشور چگونه بوده است و آنها از چه سازوکارهایی برای بازنمایی این وقایع و مقابله با یکدیگر بهره گرفته اند؟ برای پاسخ به این پرسش از روش تحلیل گفتمان لاکلا و موف استفاده شده است. این پژوهش نشان می دهد مطبوعات عربستان با استفاده از سازوکارهای گوناگونی چون نام گذاری خنثای این واقعه، استفاده از گزاره های دینی ای چون قضا و قدر، انتساب مسئولیت حادثه به حجاج ایرانی و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران و تکذیب روایت ایرانی از این واقعه، به شکل های مختلف کوشیدند نقش منفی عربستان را در این رویداد به حاشیه برانند و افکار عمومی را به سوی ایران معطوف سازند. در مقابل مطبوعات ایران نیز با استفاده از نام گذاری منفی واقعه و انتساب جنگ طلب بودن، آمریکایی و اسرائیلی بودن عربستان، منفعت طلبی عربستان از مراسم حج و نسبت دادن عربستان با تروریسم، بازنمایی منفی‏ای از نقش عربستان در مطبوعات فارسی زبان ارائه ‏کنند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تأثیر بحران‏های داخلی عربستان بر وقوع و مدیریت فاجعه منا

اصولاً بحران‏ها و چالش‏های هر جامعه بر استراتژی‏ها، سیاست‏ها، روندها و جریان‏های حاکم بر آن کشور و نیز مدیریت آن جامعه تأثیر دارد. عربستان سعودی به‏عنوان یک جامعه سنتی به دلایل گوناگونی با یکسری از بحران‏ها روبه‏روست که به‏طور قطع بر سیاست‏های رژیم آل سعود و کارآمدی و مدیریت آن و نیز روندهای حاکم و تعاملات آن با محیط پیرامونی اثرگذار هستند. در حقیقت باید گفت نوع نظام سیاسی و ساخت غیردموکراتیک حا...

متن کامل

بازنمایی مفهوم شهروندی در مطبوعات ایران

 مقاله حاضر برگرفته از پژوهشی دانشگاهی با عنوان «بازنمایی مفهوم شهروندی در مطبوعات ایران» است که با هدف بررسی چگونگی تفاوت در نحوه بازنمایی مفهوم شهروندی در روزنامه‌های اصلاح طلب و اصولگرا انجام شده است. در این مقاله به دلیل پر رنگ بودن وجوه کیفی مفهوم شهروندی از تحلیل گفتمان انتقادی استفاده شده است. به‌این منظور سی سرمقاله‌ از میان سرمقاله‌های شش روزنامة پرتیراژ متعلق به دو جریان سیاسی عمدة ک...

متن کامل

تأثیر نظام سیاسی و ساخت قدرت در عربستان سعودی بر فاجعه منا

یکی از ابعادی که می توان فاجعه منا را بررسی کرد، تحلیل و بررسی این فاجعه از منظر ساختار قدرت و نظام سیاسی حاکم بر عربستان سعودی است. در این رویکرد، ساختار قدرت و نظام سیاسی عربستان، ویژگی‏هایی دارد که می‏تواند بخشی از چیستی و چرایی فاجعه منا را تفسیر کند. مدل نظام سیاسی عربستان که بر نوعی نظام پادشاهی وراثتی رانتیر (تحصیل‏دار) مبتنی است، پیامدهایی از قبیل بی اهمیتی به اصل فاجعه، عدم پاسخگویی، ا...

متن کامل

بازنمایی جامعه مدنی در مطبوعات (تحلیل گفتمان جامعه مدنی در مطبوعات ایران در دوره 1393-1388)

جامعه مدنی مجموعه ویژه‌ای از نهادهای مختلف غیر دولتی است که می‌تواند مانع از تسلط دولت بر جامعه و فعال ‏‏‏سازی سایر بخش های جامعه شود. این پژوهش با هدف شناخت تفاوت های  نحوه‌ی بازنمایی مفهوم جامعه مدنی و صورت بندی گفتمانی آن در روزنامه‌های اصلاح‌طلب و اصول‌گرا انجام شده است. بدین منظور 85 متن (سرمقاله‌ها ، صفحات اندیشه) از میان روزنامه‌های پرتیراژ متعلق یه دو جریان سیاسی عمده کشور یعنی اصول‌گرا...

متن کامل

اجرت نایب جان باخته در فاجعه منا

با توجه به حادثه غم انگیز منا در ایام حجّ امسال (1436ق.)، و جان باختن شماری از حاجیان بیت الله الحرام؛ از جمله تعدادی از افراد که به عنوان نایب در این سفر حضور داشته اند، سؤالاتی در این زمینه مطرح است؛ یکی از پرسش های فقهی این است که در صورت موت بعد از احرام و دخول در حرم که قربانیان حادثه در چنین حالتی بودند، نایب چه مقدار استحقاق اجرت خواهد داشت؟ یعنی به فرض صحت حج ّنایب و اجزای آن نسبت به منوب...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
فصلنامه علمی پژوهشی علوم سیاسی

جلد ۱۹، شماره شماره ۷۳ - بهار ۹۵، صفحات ۵۵-۸۲

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023